Opis atrakcji

Magiczna dolina Wisły stała się inspiracją dla przyrodników. Na jej przykładzie promują czyste środowisko i miejsca, gdzie można odetchnąć pełną piersią. Regionalne Centrum Promocji Obszaru Natura 2000 w Tarnobrzegu poprzez zajęcia edukacyjne, wycieczki i zabawę uczy, jak żyć w zgodzie z naturą.

Nowoczesne Centrum – magiczna dolina w pigułce

Centrum powstało w 2013 roku, by promować i ukazywać walory przyrodnicze Tarnobrzeskiej Doliny Wisły. To rodzaj muzeum przyrodniczego, ale w bardzo nowoczesnym wydaniu. Znajdziemy tu wprawdzie eksponaty w szklanych gablotach, ale dużo więcej jest żywych okazów.

Centrum mieści się w zabudowaniach podworskich w pięknym Parku Dzikowskim. To byłe stajnie i ujeżdżalnia koni z czasów hrabiowskiej rodziny Tarnowskich. Początki były skromne, ale dzięki dotacji z Funduszy Europejskich w 2019 roku budynek został wyremontowany, co znacznie zwiększyło powierzchnię ekspozycyjną i edukacyjną centrum. Został też dostosowany do potrzeb osób z niepełnosprawnościami.

Dzięki modernizacji powstała tzw. sala akwarystyczna, gdzie znajdują się trzy duże tysiąclitrowe akwaria oraz mniejsze terraria i paludaria. Żyją w nich ryby oraz żaby i zaskroniec – nasz rodzimy niejadowity wąż. Są też i gatunki obce, jak piękne i budzące powszechną sympatię żółwie żółtolice.

W kolejnym pomieszczeniu obejrzeć można przestrzenną dioramę podzieloną na różne typy siedlisk przyrodniczych. Jest tu dawna Puszcza Sandomierska, zbiornik eutroficzny (żyzny zbiornik wodny o wysokiej produkcji biologicznej), łąki oraz Wisła z jej piaszczystymi brzegami i łęg nadwiślański. Ekspozycję tworzą modele roślin i preparowane zwierzęta (pochodzące z kolizji drogowych).

W głównej sali wystawowej na specjalnym monitorze można m.in. obserwować okoliczne ptaki dzięki kamerom zamontowanym w budkach lęgowych. Natomiast w sali archeologicznej goście z podziwem oglądają kości mamuta, liczące prawie 30 tys. lat. Zostały znalezione w dawnej kopalni siarki w okolicach Tarnobrzega. W sali są również gabloty z przepięknymi skałami i minerałami, a pośród nich oczywiście siarka, krzemień pasiasty, amonity i wiele innych. Centrum zyskało również miejsce na bibliotekę z czytelnią, salę konferencyjno-multimedialną, a także dwie pracownie: biologiczną i plastyczną. Dzięki nowoczesnym technologiom ofertę placówki poznać możemy także wirtualnie, oglądając poszczególne ekspozycje na filmach.

Edukacja ekologiczna w praktyce

Program edukacyjny Centrum jest bardzo różnorodny. W ofercie znajdziemy, zwiedzanie z przewodnikiem, pikniki ekologiczne, lekcje przyrody oraz warsztaty i różnorodne konkursy. Poza tym organizowane są wyprawy w plener m.in. do Parku Dzikowskiego, gdzie rosną pomnikowe drzewa, w koronach których gnieżdżą się liczne gatunki ptaków. Na terenie parku znajdują się także urokliwe stawy, w których żyją płazy i inne zwierzęta. Uczestnicy zajęć zawsze wyposażani są w lupy i lornetki, dzięki którym podglądają zwierzęta z bezpiecznej odległości.

Co roku organizowane są wyprawy w dolinę Wisły, gdzie można obserwować migrujące i żerujące ptaki. W leśnych enklawach Puszczy Sandomierskiej jesienią posłuchać można rykowiska jeleni. Częstym punktem wycieczek są pomniki i rezerwaty przyrody. Latem odbywają się specjalne pokazy filmowe w kinie plenerowym w niepowtarzalnej scenerii Dzikowskiego Parku. Stałym wydarzeniem jest również kwiatowymiana, która z roku na rok cieszy się coraz większym zainteresowaniem.

Tarnobrzeska Dolina Wisły została objęta programem Natura 2000 ze względu na unikalne gatunki oraz siedliska przyrodnicze, które uważa się za cenne, a jednocześnie zagrożone. To obszar między wałami rzeki położony na terenie Kotliny Sandomierskiej i Niziny Nadwiślańskiej czyli na styku dwóch województw podkarpackiego i świętokrzyskiego.